OKO

Beschermende factoren zijn elementen die bijdragen aan het welzijn van jongeren en hen helpen gezonde keuzes te maken. Deze zijn onder andere:

• Tijd doorbrengen met ouders en verzorgers: Samen tijd besteden aan activiteiten, gesprekken en gezamenlijke momenten versterkt de band tussen ouders en kind. Dit geeft jongeren een gevoel van veiligheid en stabiliteit.
• Regels stellen: Duidelijke regels over alcohol, roken en drugsgebruik zorgen voor structuur en geven jongeren houvast. Jongeren weten wat er van hen verwacht wordt.
• Betrokkenheid en steun: Hulp en emotionele steun van ouders en verzorgers vergroten het zelfvertrouwen van jongeren. Dit maakt hen weerbaarder tegen negatieve invloeden.
• Positieve vrijetijdsactiviteiten: Het deelnemen aan sport, kunst en cultuur in een veilige omgeving geeft jongeren een zinvolle invulling van hun tijd en versterkt sociale banden.

Risicofactoren zijn aspecten in de omgeving van jongeren die hen kwetsbaar maken voor middelengebruik en andere ongezonde keuzes. Enkele belangrijke risicofactoren zijn:

• Verveling en een gebrek aan activiteiten: Als jongeren weinig te doen hebben, zijn ze eerder geneigd risicovol gedrag te vertonen, zoals het gebruik van alcohol of drugs.
• Gebrek aan toezicht: Jongeren die weinig controle of begeleiding van ouders ervaren, lopen een groter risico op het ontwikkelen van ongezonde gewoonten.
• Weerbaarheid/welzijn: Invloed van vrienden die middelen gebruiken kan jongeren aanzetten tot experimenteren en het overnemen van dit gedrag. Ook pestgedrag speelt hierin een rol. 
• Eenzaamheid: Jongeren die zich niet verbonden voelen met hun omgeving, zijn vatbaarder voor risicovol gedrag.

De OKO-aanpak richt zich op vier belangrijke omgevingsdomeinen waar de jongeren leven, te weten: gezin, school, vrije tijd en peergroep (vriendengroep).  Met de OKO-aanpak creëert de lokale samenleving samen met professionals een leefomgeving waarin beschermende factoren voor de jongeren worden gestimuleerd (zoals een positief schoolklimaat en ondersteuning door ouders) en risicofactoren (zoals verveling, eenzaamheid en feestjes zonder toezicht) worden verkleind. OKO kijkt naar het geheel. De afgelopen jaren is duidelijk geworden dat focus op middelengebruik of werken op één plek geen duurzame oplossing is. OKO draagt eraan bij dat jongeren gelukkig en gezond opgroeien. Door een samenwerking met scholen, opvoeders, verenigingen, professionals en de jongeren zelf, helpen we jongeren uit onze gemeente om kansrijk op te groeien met de focus op welzijn, weerbaarheid en zelfvertrouwen. 

U speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van uw kind. Onderzoek toont aan dat jongeren minder snel middelen gebruiken wanneer er duidelijke regels zijn en wanneer ze steun en controle van ouders ervaren. Tijd samen doorbrengen en duidelijke grenzen stellen dragen bij aan hun zelfvertrouwen en welzijn. Het is belangrijk om:

• Regelmatig samen tijd door te brengen: Denk aan gezamenlijke maaltijden, familie-uitjes of gewoon samen praten. Dit versterkt het gevoel van verbondenheid en vertrouwen.
• Actief betrokken te zijn bij hun leven: Toon interesse in wat hen bezighoudt, van schoolprestaties tot vriendschappen.
• Duidelijke grenzen en regels te stellen: Jongeren hebben baat bij een duidelijke structuur en weten wat wel en niet acceptabel is.
• Een voorbeeldrol te vervullen: Uw gedrag en houding ten opzichte van alcohol, roken en andere middelen hebben een grote invloed op uw kinderen.

Scholen en verenigingen spelen een cruciale rol in het creëren van een gezonde en veilige omgeving. Door voorlichting te geven, duidelijke richtlijnen te hanteren en te zorgen voor een positieve sociale en veilige omgeving, dragen scholen bijvoorbeeld bij aan het welzijn van jongeren. Daarnaast bieden verenigingen jongeren een plek waar ze zinvol hun vrije tijd kunnen besteden en gezonde sociale contacten kunnen opbouwen. Door samen te werken, ook met andere professionals, maken we samen een omgeving die jongeren ondersteunt in het maken van gezonde keuzes.

Jongeren spelen ook een rol in de OKO-aanpak. We praten niet alleen over ze, maar betrekken ze ook. Als we bijvoorbeeld willen werken aan meer zinvolle vrijetijdsbesteding, halen we behoeftes op en betrekken we ze in de keuzes. Alleen door goed in te spelen op hun leef- en denkwereld zorgen we dat de omgeving naast veilig en gezond ook aantrekkelijk is. 

Met de OKO-aanpak willen we bereiken dat:

• Jongeren kunnen opgroeien in een veilige en kansrijke omgeving;
• Jongeren lekkerder in hun vel zitten, gelukkig zijn en zelfvertrouwen/ een positief zelfbeeld hebben; 
• Jongeren minder en minder vaak alcohol drinken, roken en drugs gebruiken;

Om de aanpak succesvol te implementeren is een netwerk nodig dat meewerkt aan het verminderen van risicofactoren en versterken van beschermende factoren. Een netwerk bestaande uit beleidsbepalers, professionals, scholen, verenigingen en ouders/opvoeders. Wij noemen dat de OKO-community.

• Scholen zijn aangesloten bij de OKO-community en dragen onder andere bij door de afname van de vragenlijsten in klas 2 en 4;
• Beleidsbepalers en andere professionals zijn geïnformeerd over en/of betrokken bij de OKO-aanpak;
• In kernen in de gemeente Tubbergen zijn diverse gesprekken gevoerd om kern-community’ s op te zetten, met als doel daar dialoogsessies te kunnen organiseren. 
• Een groep bestaande uit (enkele) verenigingen, basisscholen en ouders/opvoeders in de kernen Fleringen en Langeveen zijn aangesloten bij de OKO-community. 
• In deze kernen hebben we dialoogsessies georganiseerd. 
• Op basis van die gesprekken zijn speerpunten bepaald: waar willen en kunnen wij aan werken in deze kern? Thema’s zoals passende vrijetijdsactiviteiten en ouderbewustzijn rondom middelengebruik stonden hierbij centraal. 
• Samen zijn we aan de slag om passende activiteiten voor Fleringen en Langeveen te kiezen. Ook werken we met z’n allen aan het verder uitbouwen van de kern-community.

Bent u ouder, docent, coach of iemand die het welzijn van jongeren belangrijk vindt? Wilt u een bijdrage leveren? Graag! Doe mee! Heeft u ideeën voor activiteiten of wilt u meer weten over OKO? Neem dan contact met ons op via oko@tubbergen.nl.

Samen  werken we aan een toekomst waarin jongeren gezond en gelukkig opgroeien!